کشت بافت گیاهی چیست؟
به کشت مواد گیاهی عاری از میکروب اعم از بذر، جنین، بافت، سلول و پرتوپلاست گیاهان عالی در محیط ضدعفونی شده درون ظروف استریل مانند لوله آزمایش، کشت درون شیشه ای گیاهی یا کشت بافت گفته می شود.
از کشت درون شیشه ای گیاهی به منظور گیاه افزایی، به نژادی گیاهی، تولید فراورده های بیوشیمیایی، بیماری شناسی گیاهی، نگهداری و انبار کردن بافت های گیاهی، پژوهش های علمی و غیره استفاده می شود.
ریزازدیادی یکی از جنبه های تجاری استفاده از کشت درون شیشه ای است و مزایای زیادی نسبت به روش های متداول ازدیاد رویشی دارد.
هدف ریزازدیادی تولید انبوه گیاهچه های همسان از نظر ژنتیکی با رشد و نمو طبیعی، در کمترین زمان و با کمترین هزینه است.
انواع کشت درون شیشه ای
کشت گیاه کامل:
شامل کشت بذر در شرایط درون شیشه ای است که یک گیاهچه و نهایتا یک گیاه کامل ایجاد می کند.
کشت جنین:
پس از حذف پوسته بذر، جنین را جدا کرده و کشت می کنیم. این روش در مواردی مانند نجات جنین )rescue Embryo )استفاده می شود.
کشت اندام گیاهی:
در این روش اندامهای مختلف گیاهی جدا شده و کشت می شود.بنابراین انواع مختلفی از کشت داریم مانند کشت مریستم ،کشت نوک ساقه ،کشت ریشه ،کشت برگ ،کشت پرچم و غیره.
کشت کالوس:
وقتی یک بافت تمایز یافته مانند برگ یک گیاه را در محیط درون شیشه ای کشت کنیم، تولید توده تمایز نیافته یا کالوس )پینه( می کند که این کالوس را می توان دوباره کشت نمود.
کشت سلول:
به کشت سلولهای منفرد در محیط کشت معمولا مایعگفته می شود. سلولهای منفرد معمولا به کمک آنزیمها از یک بافت گیاهی، کالوس یا سوسپانسیون سلولی به دست می آیند.
کشت پروتوپلاست:
پروتوپالست در اثر هضم دیواره سلول توسط آنزیمها )مثل پکتیناز و سلوالز( به وجود می آید و می تواند در محیط درون شیشه ای کشت گردد.
