آفات و بیماری های گیاهی
آفات گیاهی چیست:
آفات گیاهی به هرگونه حشره یا موجود جاندار که به گیاهان هدف ما (کشاورزی ، فضای سبز ویا زراعت) آسیب و خسارت بزند آفت گیاهی اطلاق میشود مانند شته ها،جوندگان،کنه های نباتی و….
بیماری های گیاهی چیست:
بیماری های گیاهی به مجموعه عوامل زنده یا غیر زنده که سبب بروز علایم و آسیب ها به گیاه هدف میشوند و عملکرد طبیعی گیاه را با مشکل مواجه میکنند عوامل بیماری زا و به علائم ظاهر شده آن ، علائم بیماری و به اختلال ایجاد شده، بیماری میگویند:عواملی مانند قارچها ،باکتری ها و ویروسها میتوانند منجربه بروز بیماری گیاهی گردنند.
درمورد آفات و بیماری های گیاهان زینتی و فضای سبز وآفات و بیماری های باغات دو نکته قابل ذکر است:
نکته اول:
اینکه هرچند انواع آفت و بیماری ها روی اغلب گیاهان فضای سبز و باغات در نقاط مختلف کشور وجود دارند اما مسلم است که بر اساس شرایط اقلیمی کشور، نوع گیاهان غالب فضای سبز و در نتیجه نوع آفت نیز متفاوت خواهد بود.
نکته دوم :
تراکم و پراکنش آفات و بیماری های گیاهان باغی و آپارتمانی در نهایت میزان خسارت ناشی از آفات در هر منطقه به شرایط آب و هوایی و تنوع زیستی بخصوص میزبانهای گیاهی موجود در آن منطقه بستگی دارد.
برخی از آفات مهم فضای سبز:
نارون یکی از درختان غالب فضای سبز در مناطق مختلف ایران است. نارون درختـی خـزان کننـده یـا نیمـه همیشه سبز است. سه گونه نارون در ایران وجود دارد که در جنگل های مرطوب ونـواحی اسـتپی مـی رویـد. اوجا (carpinifolia. U (درختی است نورپسند و به سایه نابردبار که ارتفاعش به ۳۰ متر می رسد. دارای رشد زیاد وتاج مخروطی شکل می باشد.
شته نارون:
نام لاتین: platani Tinocallis
نام راسته و خانواده: Aphididae/Homoptera
مناطق انتشار: در اغلب مناطقی که نارون وجود دارد
میزبانها: نارون
شکلشناسی: فرم بیبال این شته سبز لیمویی با لکه های سیاه در قسمت شکم است. در فرم بالـدار آن سـر و قفسه سینه سیاه و شکم سبز لیمویی همراه با لکه های سیاه رنگ میباشد.
کنترل: جهت مبارزه شیمیایی میتوان تاج درختان نارون آلوده را با سموم تماسـی- سیسـتمیک شـته کـش نظیـر ایمیداکلوپراید (کنفیدور)، استامیپراید (موسپیلان) و یا اکسی دیمتونمتیل (متاسیستوکس) محلولپاشی کرد. حذف پاجوشها نیز در کاهش جمعیت این آفت نقش بسزایی دارد.
شته گالزای سیبی نارون
نام لاتین:
lanuginosum Eriosoma
نام راسته و خانواده: Pemphigidae/Homoptera
مناطق انتشار: اکثر استانهای شمالی و مرکزی کشور
میزبانها: نارون و گلابی
نحوه خسارت: شته مزبور در نارون روی برگهای انتهایی ایجاد گالهای قرمز رنگ مودار میکند و در مـورد گلابی روی طوقه و یا ریشه به سر میبرد.
کنترل: جهت مبارزه شیمیایی میتوان درختان نارون را اوایل بهار زمانی که گالها تازه تشکیل شدهاند و یا حتـی قبل از تشکیل گالها با یکی از سموم تماسی- سیستمیک شته کش نظیر ایمیداکلوپراید (کنفیدور) سمپاشی کرد.
آفات گیاهی (برگخوارها)
۱-۲-۱ -نام فارسی: سوسک برگخوار نارون نام لاتین: luteola) Galerucella (=Xanthogaleruca
مناطق انتشار: تمام مناطق کشور
میزبانها: نارون و درخت آزاد (crenata Zelkova (
کنترل: بـه منظـور حفظ دشمنان طبیعی و جلوگیری از آلودگی محیط زیست از سموم تماسی- گوارشی نظیر دیازینون به صورت
نواری دور تنه درختان علیه لارو سن آخر نیز میتوان استفاده کرد.
- آفات گیاهی(شپشک ها):
شپشک‌ها نیز مانند شته ها ۶ پا دارند. شته‌ها از برگ و گیاه تغذیه میکنند، در حالی‌که شپشک‌ها از غیر گیاه هم تغذیه میکنند. شته‌ها حرکت تند دارند، اما کلونی شپشک‌ها چسبیده به هم است و حرکت بسیار آهسته‌ای دارند. مبارزه با شپشک‌ها به دلیل وجود سپر سختی که دارند، مشکلتر از شته‌هاست. از انواع مهم آنها میتوان شپشک خونی نارون، شپشک واوی سیب، شپشک آردآلود و شپشک نخودی را نام برد.
- آفات گیاهی(کنه‌ها):
که به انواع درختان و درختچه‌ها حمله نموده. گیاهان میزبان شامل: درختان نارون، چنار، انواع سوزنی برگ‌ها مانند سرو شیراز، سرو نوش، اقاقیا، بید، زبان گنجشک، درختچه‌های یاس زرد، به‌ژاپنی، پیراکانتا و انواع گلهای فصلی نظیر ناز آفتابی و گل جعفری.
برخی از بیماری های مهم فضای سبز:
- بیماری گیاهی بوته میری:
عامل بیماری قارچ است که در شرایط مرطوب به بافتهای جوان و تازه حمله کرده و باعث تخریب تمامی بافت می شود. انتقال آن توسطآب آبیاری و خاک انجام می گیرد. بهترین روش جلوگیری از این بیماری ضد عفونی بذر می باشد
- بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه:
این بیماری در خاکهای مرطوب خسارت می زند که به اکثریت گیاهان به خصوص مرکبات خسارت می رساند. برای کنترل بیماری باید از کاشت مرکبات در زمینهای آلوده خودداری کرد و در هنگام کاشت می بایست محل پیوند بالای سطح خاک باشد. می توان طوقه گیاه را با مخلوط برد و ضدعفونی کرد.
- بیماری گیاهی سفیدک دروغی :
عامل بیماری قارچی است که در مناطق مرطوب شیوع دارد. این بیماری بیشتر روی انگور انجیر و خانواده رز و خیار خسارت وارد می کند. برای کنترل سفیدک کرکی یا داخلی از ارقام مقاوم استفاده می شود.
